عفونت واژن چیست و چگونه از ایجاد آن پیشگیری کنیم؟!

عفونت واژن یا واژینیت یکی از انواع بیماری‌های دستگاه تناسلی زنان است. بیش‌تر خانم‌ها حداقل یک بار در طول زندگی خود به عفونت واژن مبتلا می‌شوند. این بیماری در صورت عدم پیگیری و درمان می‌تواند خطرناک و دردسرساز شود. این بیماری انواع و علائم مختلفی داشته و همچنین علل ابتلا به آن نیز متفاوت است. در ادامه این مطلب از  سافتکس به شما می‌گوییم که عفونت واژن چیست و به بررسی مواردی مانند انواع عفونت واژن، عفونت قارچی واژن، علائم عفونت واژن، علل عفونت واژن و درمان عفونت واژن خواهیم پرداخت.

عفونت واژن چیست؟ 

یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی در خانم‌ها، عفونت واژن است. این عفونت عموما همراه با بروز التهاب و تغییراتی در ترشحات خارج شده مهبل است. بازه زمانی رخ‌داد این عارضه معمولا در سن باروری بانوان، یعنی در فاصله سنی بلوغ تا دوران یائسگی بوده و می‌تواند موجب درگیر شدن مجاری ادرار و تناسلی شود. در عفونت واژن ما می‌توانیم شاهد عوارضی مانند درد و سوزش واژن باشیم.

طبق مطالعات انجام شده و شواهد موجود، در حدود ۳۰ درصد از بانوان در طول زندگی خود، دچار عفونت واژن می‌شوند. نام دیگر عفونت واژن، واژینیت یا Vaginitis است که موجب تولید ترشح، درد و خارش در ناحیه واژن می‌شود. از معمول‌ترین علت‌های بروز عفونت واژن یا واژینیت عفونت یا برهم‌ خوردن تعادل طبیعی باکتری‌ها در این ناحیه است. اکثر خانم‌ها در طول زندگی خود حداقل یک‌بار با عفونت واژن درگیر می‌شوند که از علائم آن می‌توان به سوزش، ترشح غیر عادی، خارش و بوی بد واژن اشاره کرد. عفونت واژن انواع متنوع و مختلفی دارد و منشا آن می‌تواند باکتریایی، قارچی و یا ویروسی باشد. 

یکی از تصورهای غلط موجود در جامعه این است که تنها رابطه جنسی می‌تواند سبب بروز عفونت واژن شود، در صورتی‌که علت اصلی آن، عدم رعایت بهداشت، به‌ویژه در دوران قاعدگی است. عفونت‌های قارچی و مخمری می‌توانند بدون داشتن رابطه جنسی به وجود بیاید و در این نوع از عفونت فرد شاهد ترشحات سفید، غلیظ و متراکمی خواهد بود.

به طور معمول سیستم ایمنی بدن توانایی مقابله با این قارچ‌ها و از بین بردن آن‌ها را دارد؛ اما اگر سیستم ایمنی شما ضعیف شده باشد، خطر و احتمال ابتلا به عفونت قارچی چند برابر می‌شود. از جمله مواردی که می‌توانند موجب ابتلا به عفونت قارچی شوند شامل عدم رعایت بهداشت، تغذیه نامناسب، استرس، سرماخوردگی، مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها و غیره هستند. ترکیبات موجود در صابون‌ها، شامپو‌ها، برخی اسپری‌ها و جنس لباس زیر نیز می‌توانند موجب تحریک پوست اطراف واژن شده و به عفونت ختم شود.  

انواع عفونت واژن کدامند؟ 

اکنون که متوجه شدیم عفونت واژن چیست، باید با انواع آن آشنا شویم. عفونت واژن یا واژینیت انواع مختلفی دارند که از جمله شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از عفونت قارچی واژن، عفونت باکتریایی واژن و عفونت انگلی واژن. 

عفونت قارچی واژن یا مخمری واژن 

قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس وجود دارد که می‌تواند منجر به بروز عفونت قارچی واژن شود و از علائم آن خارش واژن است. ترشحات واژن حاصل از عفونت‌های مخمری سفید رنگ، غلیظ و شبیه به پنیر هستند. یکی از مواردی که احتمال ابتلا به عفونت قارچی را افزایش می‌دهد، مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌هایی است که موجب از بین رفتن آن دسته از باکتری‌های واژن می‌شوند که وظیفه کنترل رشد مخمر‌ها را دارند. افراد مستعد به ابتلا به عفونت مخمری واژن عبارتند از: افراد با سیستم ایمنی ضعیف، افراد دیابتی، افراد با مصرف کربوهیدرات بالا و زنان باردار. 

استفاده از لباس‌های تنگ موجب محبوس کردن ناحیه تناسلی و افزایش رطوبت در این ناحیه می‌شود. رطوبت، گرما و تاریکی در ناحیه تناسلی سبب ایجاد فضایی مناسب برای رشد قارچ‌ها شده و احتمال ابتلا به عفونت قارچی یا کاندیدیاز می‌شود. دوره بروز واژینیت قارچی پس از دوره پریود ایجاد شده و پس از شروع دوره، علائم آن کاهش پیدا می‌کنند. سوزش و خارش اطراف واژن، التهاب، تورم و سوزش حین دفع ادرار از جمله علائم عفونت مخمری است.

عفونت انگلی واژن

عفونت با منشا انگلی یا تریکومونیازیس بوده و از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. علائم این نوع عفونت واژن چیست؟! ترشحات زرد مایل به سبز، خارش و بوی بد واژن از جمله علائم این نوع از واژینیت است. البته در برخی موارد ترشحات به کف شباهت دارند. این نوع عفونت با عفونت مجاری ادرار شروع شده و سپس در خانم‌ها به واژن می‌رسد. خطر و احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی در بانوان درگیر با عفونت انگلی، بسیار بالا است.

عفونت باکتریایی واژن

واژینوز باکتریال نوعی از عفونت است که در آن سطح طبیعی باکتری‌ها تغییر می‌کند و رشد آن‌ها چند برابر می‌شود.

علائم این نوع عفونت چیست؟ ترشحات این نوع عفونت سفید مایل به زرد یا خاکستری بوده و بویی شبیه بوی ماهی دارد و بیش‌تر پس از برقراری رابطه جنسی بوجود می‌آید. خانم‌های مبتلا به این نوع عفونت، عموما علائم خاصی ندارند؛ عموما خارش واژن ندارند، مگر آن‌که ترشحات آن‌ها زیاد باشد، در آن صورت خارش واژن هم مشاهده می‌شود.

در صورت عدم درمان عفونت باکتریایی واژن مشکلات بسیاری بوجود می‌آید که از جمله این مشکلات می‌توان به مواردی مانند عفونت رحمی، زایمان زودرس، سزارین یا سقط، آندومتریت پس از زایمان طبیعی، احتمال عفونت پس از هیسترکتومی شکمی و واژن و التهاب لگن اشاره کرد. هم‌چنین احتمال عدم موفقیت روش بارداری IVF به علت ابتلا به عفونت باکتریایی واژن چند برابر افزایش می‌یابد.

علائم عفونت واژن چیست؟ 

عفونت واژن علائم و نشانه‌های مختلفی دارند که از جمله شایع‌ترین علائم این عفونت، می‌توان به مواردی مانند سوزش ادرار، خارش واژن، سوزش واژن، سوزش ادرار، ادرار همراه با درد، ترشحات زیاد و غیرمعمول سفید و خاکستری‌رنگ چسبناک و رقیق، قرمز‌شدن واژن، بوی نامطبوع و زننده در ناحیه واژینال، خون‌ریزی یا لکه بینی و درد واژن هنگام رابطه جنسی اشاره کرد. علائم عفونت واژن می‌توانند متناسب با عامل ایجاد کننده عفونت متفاوت باشند.

علل عفونت واژن چیست؟

عفونت واژن در خانم‌ها می‌تواند به علل مختلفی رخ دهد. از جمله شایع‌ترین علل عفونت واژن می‌توان به مواردی مانند باکتری‌ها، قارچ کاندیدا آلبیکانس، تک یاختگان، کاهش سطح هورمون استروژن، حساسیت، بر هم خوردن محیط طبیعی واژن و غیره اشاره کرد. 

کاهش سطح هورمون استروژن 

در مدت زمان، پس از دوران یائسگی یا در دوران بارداری و شیردهی سطح هورمون استروژن کاهش پیدا می‌کند که این کاهش می‌تواند منجر به خشکی مهبل و در نتیجه آتروفی و التهاب شود. از جمله عوامل موثر در عفونت بارداری نیز می‌توان به کاهش سطح هورمون استروژن اشاره کرد. 

تک‌یاختگان 

یکی از عوامل مهم در ابتلا به واژینیت تک‌یاختگان هستند که از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا می‌کنند.

حساسیت

استفاده از برخی محصولات و شوینده‌های معطر و حاوی مواد شیمیایی می‌توانند موجب بروز حساسیت و التهاب در ناحیه واژن باشند. صابون‌های عطری، دوش واژینال، پوشیدن شلوار یا جوراب شلواری تنگ و غیرنخی از جمله مواردی هستند که می‌توانند به حساسیت واژینال، منجر شوند.

درمان عفونت واژن

درمان عفونت واژن متناسب با نوع آن متفاوت است. همچنین برای درمان عفونت واژن راه‌‌های متعددی وجود دارد که به طور کلی می‌توان این روش‌ها را به سه دسته درمان خانگی، درمان گیاهی و درمان دارویی تقسیم بندی کرد.

درمان عفونت باکتریایی

عموما در این نوع عفونت پزشک متخصص، قرص یا کرم‌هایی مانند قرص مترونیدازول، فلاژیل، ژل مترونیدازول و پماد کلیندامایسین تجویز می‌کند. همچنین ممکن است داروهایی مانند سفکسیم و آزیترومایسین نیز تجویز شوند.

درمان عفونت قارچی

برای درمان این نوع از عفونت شیاف درمانی داروهایی مثل میکونازول، بوتوکونازول،کلوتریمازول یا تیوکونازول گزینه‌های توصیه‌شونده از سمت پزشک هستند. مصرف برخی داروهای ضدقارچ خوراکی مثل فلوکونازول نیز از دیگر روش‌های توصیه شده برای درمان عفونت قارچی واژن است. در درمان ضد قارچ احتیاج به نسخه پزشک ندارید.

عفونت انگلی 

قرص مترونیدازول یا تینیدازول اولین نسخه تجویزی پزشکان متخصص برای این نوع عفونت هستند.

روش پیشگیری از عفونت واژن چیست؟!

پیشگیری از عفونت، همیشه موفقیت آمیز نیست؛ اما توصیه می‌شود که همیشه نکات بهداشتی را رعایت کنید تا خطر و احتمال ابتلا را به حداقل برسانید. از جمله بهترین روش‌های پیشگیری می‌توان به استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی اشاره کرد که مانع انتقال بسیاری از بیماری‌های مقاربتی می‌شود.

همچنین خشک و تمیز نگه‌داشتن ناحیه تناسلی، استفاده از لباس زیر پنبه‌ای و نخی و جوراب شلواری نخی، عدم استفاده از ژل و اسپری‌های شستشوی واژن، صابون و شوینده‌های عطری، عدم استفاده از لباس‌های تنگ و چسبان، کنار گذاشتن شستشوی بیش‌از حد واژن، مصرف ماست پروبیوتیک، انجام چکاپ سالانه و معاینات نزد متخصص زنان، انجام تست پاپ اسمیر، عدم استفاده از وان و جکوزی مراکز عمومی، استفاده از کاندوم‌های جنس لاتکس و غیره نیز از راه‌های پیشگیری از عفونت واژن هستند.

برای حفظ و رعایت بهداشت واژن و در نتیجه عدم ابتلا به عفونت واژن باید اطلاعات خود را در رابطه با انواع محصولات بهداشتی کامل کرده و پس از آن متناسب نیاز خود محصول بهداشتی مدنظر خود را پیدا کنید. علاوه‌بر این باید آن را از یک برند معتبر خریداری کنید؛ زیرا ترکیباتی که برند‌های مختلف استفاده می‌کنند، می‌تواند متفاوت باشد.

اکنون که متوجه شدیم عفونت واژن چیست و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد؛ باید دقت کنید که نباید برای کنترل عفونت، پیش از مراجعه به پزشک دارویی مصرف کنید. باید ابتدا پزشک شما نوع عفونت را متوجه شود و سپس براساس آن، داروی مناسب را تجویز کند. با این‌حال، با استفاده از محصولات بهداشتی مناسب، می‌توانید از بروز این عفونت‌ها جلوگیری کنید و سلامت واژینال خود را حفظ کنید. یکی از برندهای معتبر که مانع از بروز حساسیت و عفونت می‌شود، برند سافتکس است که به شما کمک می‌کند تا سلامتی ناحیه تناسلی خود را حفظ کنید. برای خرید نوار بهداشتی سافتکس، بر روی محصولات سافتکس کلیک کنید.

بیشتر بخوانید:

• تغذیه در دوران قاعدگی
• ورزش در دوران قاعدگی
• منظور از نوار بهداشتی مشبک چیست؟