در طول مدت قاعدگی، در واقع این هورمونها هستند که در بدن خانمها نقش سیستم ایمنی را ایفا میکنند. هورمونهایی که در دوران قاعدگی در نقش سیستم ایمنی بدن هستند؛ عبارتند از استروژن، پروژسترون و تستوسترون. برای درک بهتر و کاملتر نقش این هورمونها در دوران پریود و چگونگی عملکرد آنها لازم است تا فازها و مراحل سیکل قاعدگی را به درستی بشناسید. در این مطلب از سافتکس با تغییرات سیستم ایمنی زنان در دوران پریود آشنا شوید.
سیستم ایمنی چیست؟
در ابتدای این بحث درباره سیستم ایمنی زنان در دوران پریود، خوب است تا بهصورت خلاصه با سیستم ایمنی و مفهوم آن آشنا شوید. سیستم ایمنی در واقع به بدن کمک میکند تا بتواند سلولها و مولکولهای خودی را از مولکول بیگانه نظیر ویروسها و میکروبها تشخیص دهند و مولکولها و سلولهای خارجی و بیگانه را از بین برده و یا به آنها اجازه ورود به بدن را ندهند. گلبولهای سفید، آنتیبادیها، پلاکتها، غدد لنفاوی و اندامهای لنفاوی و سیستم کمپلمان از بخشهای تشکیل دهنده سیستم ایمنی هستند.
خودایمنی به چه معناست؟
در برخی از مواقع سیستم ایمنی به علت تشابه آنتیژن، نمیتواند سلول خودی را از بیگانه تفکیک دهد؛ در نتیجه در این شرایط به دلیل اشتباه عمل کردن سیستم ایمنی در سنین بالا یا به دلایل ارثی، سیستم ایمنی فرد به سلول خودی حمله کرده و به بیماریهای ایجاد شده از این طریق بیماری خودایمنی یا اتوایمن گفته میشود.
علائم سیستم ایمنی ضعیف کدامند؟
از جمله عوامل و نشانههای سیستم ایمنی ضعیف، میتوان به مواردی مانند ریزش مو، تب خفیف، حساسیت به نور، تغییر وزن، یبوست، دردهای مفصلی، خستگی، خشکی چشم، زرد شدن پوست و غیره اشاره کرد.
با اینحال، این موارد، همواره ثابت نیستند. ممکن است فردی سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد؛ اما هیچ علائمی از خود بروز ندهد. افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف میشود؛ نسبت به ابتلا به بیماریها حساستر هستند. به همین دلیل باید بیشتر از دیگران از خود مراقبت کنند تا به بیماریهای مختلف دچار نشوند. تغذیه صحیح، داشتن ترک کافی، استفاده از نور خورشید، مصرف مکملهای غذایی با تجویز پزشک و… از جمله راهکارهای بهبود سیستم ایمنی ضعیف است.
عملکرد سیستم ایمنی بدن در دوران پریود
برای آنکه پاسخ به این سوال را بدانید و با سیستم ایمنی زنان در دوران پریود آشنا شوید، ابتدا لازم است که مراحل چرخه سیکل قاعدگی را بدانید. چرخه سیکل قاعدگی دارای سه مرحله است:
- مرحله اول: از فولیکولر یا فاز قاعدگی (خونریزی)
- مرحله دو: فاز اوولاسیون یا تخمک گذاری (فاز تکثیری یا پرولیفراتیو)
- مرحله سوم: فاز لوتئال یا فاز ترشحی
مرحله اول: فاز فولیکولر
این مرحله اولین مرحله از سیکل قاعدگی بوده که از روز اول پریود شروع شده و تا زمان تخمکگذاری ادامه دارد. در این فاز از سیکل قاعدگی، هورمون استروژن به مرور افزایش پیدا میکند. هورمون استروژن میتواند با سیستم ایمنی تعامل کند و موجب افزایش التهاب و افزایش پادتنها شود که این امر افزایش مقاومت بدن را به دنبال دارد.
نکتهای که باید بدانید این است که افرایش استروژن، علاوهبر داشتن این فواید، مضراتی نیز دارد و همیشه برای بدن مفید نیست؛ زیرا این التهاب مزمن موجب شدیدتر شدن بیماریهای مزمن شده و همچنین در برخی موارد این افزایش التهاب و افزایش استروژن موجب بروز سرطان سینه خواهد شد.
مرحله دوم: فاز اوولاسیون
هورمونی که در این مرحله افزایش پیدا میکند، پروژسترون است و برعکس استروژن موجب سرکوب سیستم ایمنی میشود و تغییرات سلولی بر روی هورمون تستوسترون اثر میگذارد. نقش و تاثیر تستوسترون بر سیستم ایمنی بدن در دوران پریود به طور واضح و کامل مشخص نیست؛ اما میدانیم که استروژن و پروژسترون بر عملکرد تستوسترون تاثیر میگذارند.
مرحله سوم: فاز لوتئال
در این مرحله کاهش التهاب و کاهش اثرگذاری سیستم ایمنی به تخمک بارور شده موجب باقی ماندن و جایگزین شدن در رحم را میدهد. یکی دیگر از فواید و مزیتهای سرکوب سیستم ایمنی در این مرحله از سیکل قاعدگی برای بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی است که در این مرحله بیماری کاهش مییابد و به نفع آنها است.
توجه داشته باشید که کم شدن و سرکوب سیستم ایمنی در این دوره موجب آسیبپذیر شدن فرد و افزایش امکان ابتلا به بیماری را به دنبال دارد.
در انتهای فاز لوتئال، پریود اتفاق میافتد و دیواره رحم ریزش میکند. در این فاز، هورمون پروستاگلاندین افزایش یافته و موجب افزایش پاسخ التهابی میشود.
عوامل موثر بر سیستم ایمنی زنان در دوران پریود
در طول دوران پریودی ممکن است سیستم ایمنی تحت تاثیر قرار گیرد. به این صورت که در طول عادت ماهانه، سطح هورمونهای جنسی زنانه نظیر استروژن و پروژسترون تغییر کرده و این تغییر میتواند موجب بروز تغییرات در سطح سایر هورمونها شود و عوارض جانبی متفاوتی ایجاد کند. عوامل مختلفی میتواند بر سیستم ایمنی بدن در دوران پریود اثرگذار باشد که برخی از این عوامل عبارتند از:
تغذیه نادرست
بسیاری از خانمها در طول دوران پریود خود دردهای مختلفی از جمله دردهای شديد شكم را تجربه میکنند که این درد شکمی موجب کاهش اشتهای آنها میشود. سیستم ایمنی بدن در صورت عدم مصرف غذا و کالری و در نتیجه کاهش سطح انرژی، ضعیف شده و قدرت آن تا حدی کاهش پیدا میکند. به همین دلیل، باید تلاش کنید تا با کنترل درد خود و یا به اجبار، مانع از حذف وعدههای غذایی شوید و به تغذیه خود در این دوران توجه داشته باشید.
تغییرات هورمونی
همانطور که بالاتر هم گفتیم در دوران پریودی شاهد بروز تغییراتی در سطح هورمونهای زنانه هستیم که این موضوع میتواند بر سایر هورمونها نیز تاثیر گذاشته و عوارض جانبی به دنبال داشته باشد.
خونریزی
همانطور که میدانید در طول قاعدگی خونریزی قابل توجه و نسبتا زیادی وجود دارد که میتواند موجب کاهش حجم خون فرد و در عوض، رشد باکتریها شود.
به این ترتیب و باتوجه به دلایلی که گفته شد؛ سیستم ایمنی زنان در دوران قاعدگی میتواند تضعیف شود و از این رو خانمها در این مدت باید به رعایت نکات بهداشتی و رعایت بهداشت شخصی توجه دوچندانی داشته باشند. حفظ رژیم غذایی مناسب، مصرف غذاهای سالم، داشتن برنامه خواب منظم، استفاده از وسایل بهداشتی مناسب و غیره در دوران پریود، میتواند به حفظ سلامت و افزایش قدرت سیستم ایمنی زنان در دوران قاعدگی کمک کند.
آیا در دوران پریود، بیماریها متفاوت با زمان نرمال بروز پیدا میکنند؟
طبق مطالعات و آزمایشهای انجام شده، مشخص شده است که بدن در فاز لوتئال در برابر بیماریهای مختلف به علت کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی آسیبپذیرتر است. موضوعی که وجود دارد، این است که مشخص شده است که واکنش بدن در برابر بیماریها در مراحل مختلف چرخه هورمونی متفاوت است.
سیستم ایمنی بدن در مدت زمان تخمکگذاری سرکوب میگردد تا اسپرم را بیگانه نداند و به اسپرم اجازه ورود بدهد؛ پس از آن هم که با ریزش مخاط دیواره رحم روبهرو خواهید بود. این تغییرات در هورمونها و تاثیر آنها بر روی سیستم ایمنی زنان در دوران پریود ،موجب ایجاد نوساناتی در رابطه با سلامت بدن میشوند. چرخه قاعدگی با نوسانات و ایجاد تغییراتی در بدن همراه بوده و همین موضوع، نشانگر آن است که ظاهرا سیستم ایمنی بدن زنان بهواسطه این نوسانات از نظر قوت و ضعف در نوسان است.
چه نکاتی را باید در دوران پریود رعایت کرد؟
همانطور که گفتیم سطح سیستم ایمنی در طول سیکل قاعدگی متفاوت عمل کرده و میتواند موجب مستعد شدن بدن خانمها برای ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله عفونتها شود. رعایت نکات بهداشتی در این دوران از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از لباس زیر نخی، خشک کردن خود پس از هر بار شستوشو، پرهیز از پوشیدن لباسهای تنگ و غیره از جمله موارد مهمی است که باید رعایت کنید.
همچنین در دوران پریودی خانمها ناچار به استفاده از لوازم بهداشتی مانند تامپون، کاپ قاعدگی و نوار بهداشتی هستند که باید در انتخاب آنها بسیار دقیق عمل کنند. ترکیبات و الیاف موجود در این لوازم بسیار حائز اهمیت هستند و نیاز است تا شما بهترین نوع آنها را تهیه کنید. خانمهای دارای حساسیت باید توجه ویژهای داشته باشند و انتخاب درستی انجام دهند؛ زیرا سیستم ایمنی زنان در دوران پریود ضعیف است و بدن آنها میتواند واکنش شدیدتری را نیز نشان دهد.
چگونه مانع از بروز بیماری در دوران قاعدگی شویم؟!
همانطور که گفتهشد؛ سیستم ایمنی زنان در دوران پریود تغییراتی دارد. به همین دلیل باید زمانی که به زمان عادت ماهانه خود نزدیک میشوید و در واقع در فاز لوتئال قرار دارید؛ نسبت به تقویت بدن خود تلاش کنید. در این دوران باید غذاهای مقوی مصرف کنید و سعی کنید حتی در صورت نداشتن اشتها، وعدههای غذایی خود را حذف نکنید.
مورد مهم دیگری که باید در این دوران رعایت شود؛ استفاده از محصولات بهداشتی است. کاهش سیستم ایمنی در فاز لوتئال، به معنای افزایش احتمال ایجاد عفونت است. به همین دلیل باید نسبت به آلرژی به لوازم بهداشتی و هایژنیک و همچنین تمیز و بهداشتی بودن آنها، حساسیت داشته باشید.
انتخاب یک محصول مطمئن، از یک برند معتبر میتواند در زمان کاهش سیستم ایمنی زنان در دوران پریود، به آنها کمک کند تا از بروز عفونت، آلرژی و بیماریهای دیگر جلوگیری کنند. به همین دلیل است که پیشنهاد میکنیم از محصولات سافتکس استفاده کنید. این محصولات هایژنیک بانوان، به روش کاملا اصولی و بهداشتی تهیه میشوند و به دلیل داشتن مواد ضد حساسیت، کمترین التهاب و مشکل را برای خانمها ایجاد میکنند. تنها یکبار استفاده از آنها کافیست تا این محصولات را کنار نگذارید. برای خرید نوار بهداشتی سافتکس، بر روی فروشگاه کلیک کنید.
بیشتر بخوانید: